သာဝတၳိ
သာဝတၳိျမိဳ႔သည္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္က ေကာသလတိုင္း၏ ျမိဳ႔ေတာ္ၾကီးျဖစ္ခဲ႔သည္
(ရာပတီ)ေခၚ အစိရဝတီျမစ္ကမ္းစပ္၌တည္ရွိသည္ ၊သာဝတၳိ ဆိုသည္မွာ အရာရာတိုင္းကို
ရရွိျခင္းျဖစ္သည္ ၊အမွန္တကယ္လည္း သာဝတၳိျမိဳ႔သည္ ထိုေခတ္အခါက အခ်မ္းသာဆံုးႏွင့္
နာမည္အၾကီးဆံုးျမိဳ႔မ်ားထဲတြင္ ထိပ္တန္းကပါဝင္ခဲ့သည္ ၊သာဝတၳိတြင္ “ေဇတဝန္ေက်ာင္း-
ပုဗၼာရံုေက်ာင္း-ရာဇိကာရံုေက်ာ
င္းဆိုျပီး
နာမည္ၾကီးေက်ာင္းတိုက္ၾကီး(၃)တိုက္ရွိရာ လူအမ်ား
က“ေဇတဝန္ေက်ာင္းကိုသာအသိမ်ားၾကသည္ ။
၄င္းေက်ာင္းတြင္း ဘုရားရွင္ကိယ္ေတာ္တိုင္လည္း ဝါေတာ္အမ်ားဆံုး သီတင္းသံုးေတာ္မူခဲ့
သည္ ၊သာဝတၳိျမို႔ေတာ္ပ်က္သုဥ္ခဲ့ျပီးေသာ ေနာက္တြင္လည္း ေဇတဝန္ေက်ကာင္းေတာ္ၾကီး
မွာ သာသနာအတြက္ အေရးပါေသာ ေနရာတဌာနတခုအျဖစ္ တည္ရွိေနခဲ့သည္ ၊(ဖာဟီယန္)
တရုတ္ခရီးသည္မွတ္တမ္းအရ အလွဴပြဲတခုမွ မီးေတာက္ေလာင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ဘံု(၇)ဆင့္ပါရွိ
ေသာ ဂႏၵကုဋီ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးမွာ ျပက်ခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည္ ၊ေက်ာင္းေတာ္အတြင္း ကိန္းဝပ္
ေေနေသာ နံ႔သာ ဆင့္တုေတာ္ၾကီးမွာမူ တစံုတရာ မီးးေလာင္ကၽြမ္းမႈမရွိဘဲ တျခားေက်ာင္း
ေဆာင္ငယ္တခုအတြင္း အံၾသဖြယ္ ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည၊ယင္းေနာက္ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး
ကို မူလေနရာတြင္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျပီး ဆင့္တုေတာ္ျမတ္ကိုလည္း အသစ္ေဆာက္
ေက်ာင္းေဆာင္သို႔ ေရႊ႔ေျပာင္းကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္ ။
(ဟူယင္ဆင္)တရုတ္ခရီးသည္ လာေရာက္စဥ္ကမူ သာဝတၳိ ႏွင့္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္တို႔မွာ
ေျခာက္ကပ္ျပီး ဆိတ္သုဥ္း ေနေလျပီ ၊အုဌ္ခံုမွ်သာ က်န္ေတာ့သည္ဟဟုဆိုသည္ ၊ဟူယင္ဆင္
ေရာက္လာျပီးေနာက္ မၾကာခင္မွာပင္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းဝိုင္းအတြင္းရွိ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားအား
လံုးကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ျပီး ေအဒီ (၁၂)ရာစုတိုင္ေအာင္ ဆက္လက္ျဖြံ႕ ျဖိဳးေနခဲ့သည္
ဟုဆိုသည္၊ယင္းေနာက္ပိုင္းတြင္ လူသူကင္းမဲ႔ျပီး ေတာျခံဳမ်ား ပိတ္ဖံုးကာ
အစနေပ်ာက္ျဖစ္ခဲ့
ရေလေတာ့သည္ ။
၁၈၆၃ ခုႏွစ္တြင္ေဇတဝန္(Saheth)ႏွင့္ သာဝတၳိ(Maheth)တို႔ကို ကင္နင္ဂဟမ္က တူးေဖာ္ခဲ့
ရာ ခိုင္မာေစေသာ ေက်ာက္စာမ်ားေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္ ၊ဆက္ျပီး ၁၈၇၆
ခုႏွစ္တြင္အနည္းငယ္ တိုးခ်ဲ႔ကာ တူးေဖာ္ခဲ့ၾကျပန္သည္ ၊ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ကို
၁၉၈၀ တြင္ ဂ်ပန္ေရွးေဟာင္းပညာ
ရွင္မ်ားက ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ ၊ ဘုရားရွင္ သီတင္းသံုးသည့္ ေက်ာင္းေဆာင္(၄)ေဆာင္ေတြ႔
ရွိခဲ့ၾကသည္ ၊ဤေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ကို ဘုရွင္ ပရိနိဗၼာန္ျပဳေတာ္မူျီးေနာက္ “အေသာက”
မင္းၾကီးက ျပဳျပင္ခဲ့ျပီး ၊ေနာက္ဆံုး ၁၁၃၀ တြင္ “ကေနာဇ္ဘုရင္”၏ မိဖုရား“ကုမာရေဒဝီက”
ျပဳျပင္ခဲ့သည္ ။
ယခုျမင္ေတြ႔ေနရေသာ အုဌ္ျမစ္မ်ားမွာ ေအဒီ ၅-ႏွင့္-၁၂ ရာစုမ်ားက လက္ရာမ်ားသာျဖစ္သည္
ဂႏၵကုဋီေက်ာင္းေဆာင္အတြင္း၌ ဘုရား၇ွင္ က်ိန္းစက္ေတာ္မူေတာ္မူသည့္ ေညာင္ေစာင္ေတာ္
မွာ အလွ်ား-၂၇-ေတာင္ အနံ-၁၇-ေတာင္ရွိသည္ ၊ဤေနရာသည္ ဘဘုရားရွင္တိုင္း မစြန္႔
လႊတ္ေသာ (အဝိဇဟိတ)ဌာလည္းျဖစ္သည္ ၊ေဇတဝန္ေက်ာင္းဝိုင္းအတြင္းသို႔ ဝင္လမ္း၏
လက္်ာဘက္အေကြ႔တြင္ အာႏႏၵာ ေဗာဓိပင္ရွိသည္ ၊ဤေဗာဓပင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဇာတ္ေတာ္
မ်ား ဖြင့္ဆိုခ်က္အရဆိုလွ်င္ ဘုရား၇ွင္အား ဖူးေမွ်ာ္ရန္ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွလာၾကေသာ
တကာ တကာမမ်ားသည္ ။
အေၾကာင္းမညီညြတ္လို႔ ဖူးေမွ်ာ္ခြင့္ မရၾကသည့္အခါ လူအမ်ားပူေဇာနိုင္မည့္
ပူေဇာ္ခြင့္ရမည့္
နည္လမ္းတခုခု ေပးေတာ္မူရန္ ေက်ာင္းတကာ အနာထပိဏ္ကေလွ်ာက္ထာရာ ေဗာဓိပင္စိုက္
ပ်ိဳး၍ ပူေဇာ္နိုင္ေၾကာင္း ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္ ၊သို႔ျဖင့္ ဂယာမွ
မဟာေဗာဓိပင္ မ်ိဳးေစ့ကို ရွင္အာ
နနၵာကိုယ္ေတာ္တိုင္ လာေရာက္ယူျပီး ၊စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည္ ထို႔ေၾကာင့္ အာနႏၵာ
ေဗာဓိပင္ ဟုေခၚ
ၾကျခင္းျဖစ္သည္ ၊ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္၏ အေရွ႕ ဘက္ကားလမ္းေဘးတြင္“ေဒဝဒတ္”အား
ေျမမ်ိဳခဲ့ေသာေရကန္ရွိသည္ ၊ယခု(ဝႏၵာဆာဂရ္)ဟုေခၚသည္၊ေဇတဝန္ေက်ာင္း၏ထိပ္ အျပင္
ဘက္တြင္ (စိဥၥမာန)အားေျမမ်ိဳခဲ့ေသာေနရာရွိသည္ ။
ျငိမ္းခ်မ္းေရးရိပ္ျမံဳ--(၁၅)--သို႔---အရွင္ ေရဝတ(M.A)
သာဝတၳိျမိဳ႔သည္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္က ေကာသလတိုင္း၏ ျမိဳ႔ေတာ္ၾကီးျဖစ္ခဲ႔သည္
(ရာပတီ)ေခၚ အစိရဝတီျမစ္ကမ္းစပ္၌တည္ရွိသည္ ၊သာဝတၳိ ဆိုသည္မွာ အရာရာတိုင္းကို
ရရွိျခင္းျဖစ္သည္ ၊အမွန္တကယ္လည္း သာဝတၳိျမိဳ႔သည္ ထိုေခတ္အခါက အခ်မ္းသာဆံုးႏွင့္
နာမည္အၾကီးဆံုးျမိဳ႔မ်ားထဲတြင္ ထိပ္တန္းကပါဝင္ခဲ့သည္ ၊သာဝတၳိတြင္ “ေဇတဝန္ေက်ာင္း-
ပုဗၼာရံုေက်ာင္း-ရာဇိကာရံုေက်ာ
နာမည္ၾကီးေက်ာင္းတိုက္ၾကီး(၃)တိ
က“ေဇတဝန္ေက်ာင္းကိုသာအသိမ်ားၾ
၄င္းေက်ာင္းတြင္း ဘုရားရွင္ကိယ္ေတာ္တိုင္လည္း ဝါေတာ္အမ်ားဆံုး သီတင္းသံုးေတာ္မူခဲ့
သည္ ၊သာဝတၳိျမို႔ေတာ္ပ်က္သုဥ္ခဲ့ျပီ
မွာ သာသနာအတြက္ အေရးပါေသာ ေနရာတဌာနတခုအျဖစ္ တည္ရွိေနခဲ့သည္ ၊(ဖာဟီယန္)
တရုတ္ခရီးသည္မွတ္တမ္းအရ အလွဴပြဲတခုမွ မီးေတာက္ေလာင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ဘံု(၇)ဆင့္ပါရွိ
ေသာ ဂႏၵကုဋီ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးမွာ ျပက်ခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည္ ၊ေက်ာင္းေတာ္အတြင္း ကိန္းဝပ္
ေေနေသာ နံ႔သာ ဆင့္တုေတာ္ၾကီးမွာမူ တစံုတရာ မီးးေလာင္ကၽြမ္းမႈမရွိဘဲ တျခားေက်ာင္း
ေဆာင္ငယ္တခုအတြင္း အံၾသဖြယ္ ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည၊ယင္းေနာ
ကို မူလေနရာတြင္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျပီး ဆင့္တုေတာ္ျမတ္ကိုလည္း အသစ္ေဆာက္
ေက်ာင္းေဆာင္သို႔ ေရႊ႔ေျပာင္းကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္ ။
(ဟူယင္ဆင္)တရုတ္ခရီးသည္ လာေရာက္စဥ္ကမူ သာဝတၳိ ႏွင့္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္တို႔မွာ
ေျခာက္ကပ္ျပီး ဆိတ္သုဥ္း ေနေလျပီ ၊အုဌ္ခံုမွ်သာ က်န္ေတာ့သည္ဟဟုဆိုသည္ ၊ဟူယင္ဆင္
ေရာက္လာျပီးေနာက္ မၾကာခင္မွာပင္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းဝိုင္းအတြင္းရွိ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားအား
လံုးကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ျပီး ေအဒီ (၁၂)ရာစုတိုင္ေအာင္ ဆက္လက္ျဖြံ႕ ျဖိဳးေနခဲ့သည္
ဟုဆိုသည္၊ယင္းေနာက္ပိုင္းတြင္ လူသူကင္းမဲ႔ျပီး ေတာျခံဳမ်ား ပိတ္ဖံုးကာ
အစနေပ်ာက္ျဖစ္ခဲ့
ရေလေတာ့သည္ ။
၁၈၆၃ ခုႏွစ္တြင္ေဇတဝန္(Saheth)ႏွင့္ သာဝတၳိ(Maheth)တို႔ကို ကင္နင္ဂဟမ္က တူးေဖာ္ခဲ့
ရာ ခိုင္မာေစေသာ ေက်ာက္စာမ်ားေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္ ၊ဆက္ျပီး ၁၈၇၆
ခုႏွစ္တြင္အနည္းငယ္ တိုးခ်ဲ႔ကာ တူးေဖာ္ခဲ့ၾကျပန္သည္ ၊ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ကို
၁၉၈၀ တြင္ ဂ်ပန္ေရွးေဟာင္းပညာ
ရွင္မ်ားက ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ ၊ ဘုရားရွင္ သီတင္းသံုးသည့္ ေက်ာင္းေဆာင္(၄)ေဆာင္ေတြ႔
ရွိခဲ့ၾကသည္ ၊ဤေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ကို ဘုရွင္ ပရိနိဗၼာန္ျပဳေတာ္မူျီးေနာက္ “အေသာက”
မင္းၾကီးက ျပဳျပင္ခဲ့ျပီး ၊ေနာက္ဆံုး ၁၁၃၀ တြင္ “ကေနာဇ္ဘုရင္”၏ မိဖုရား“ကုမာရေဒဝီက”
ျပဳျပင္ခဲ့သည္ ။
ယခုျမင္ေတြ႔ေနရေသာ အုဌ္ျမစ္မ်ားမွာ ေအဒီ ၅-ႏွင့္-၁၂ ရာစုမ်ားက လက္ရာမ်ားသာျဖစ္သည္
ဂႏၵကုဋီေက်ာင္းေဆာင္အတြင္း၌ ဘုရား၇ွင္ က်ိန္းစက္ေတာ္မူေတာ္မူသည့္ ေညာင္ေစာင္ေတာ္
မွာ အလွ်ား-၂၇-ေတာင္ အနံ-၁၇-ေတာင္ရွိသည္ ၊ဤေနရာသည္ ဘဘုရားရွင္တိုင္း မစြန္႔
လႊတ္ေသာ (အဝိဇဟိတ)ဌာလည္းျဖစ္သည္ ၊ေဇတဝန္ေက်ာင္းဝိုင္းအတြင္းသို႔ ဝင္လမ္း၏
လက္်ာဘက္အေကြ႔တြင္ အာႏႏၵာ ေဗာဓိပင္ရွိသည္ ၊ဤေဗာဓပင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဇာတ္ေတာ္
မ်ား ဖြင့္ဆိုခ်က္အရဆိုလွ်င္ ဘုရား၇ွင္အား ဖူးေမွ်ာ္ရန္ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွလာၾကေသာ
တကာ တကာမမ်ားသည္ ။
အေၾကာင္းမညီညြတ္လို႔ ဖူးေမွ်ာ္ခြင့္ မရၾကသည့္အခါ လူအမ်ားပူေဇာနိုင္မည့္
ပူေဇာ္ခြင့္ရမည့္
နည္လမ္းတခုခု ေပးေတာ္မူရန္ ေက်ာင္းတကာ အနာထပိဏ္ကေလွ်ာက္ထာရာ ေဗာဓိပင္စိုက္
ပ်ိဳး၍ ပူေဇာ္နိုင္ေၾကာင္း ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္ ၊သို႔ျဖင့္ ဂယာမွ
မဟာေဗာဓိပင္ မ်ိဳးေစ့ကို ရွင္အာ
နနၵာကိုယ္ေတာ္တိုင္ လာေရာက္ယူျပီး ၊စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည္ ထို႔ေၾကာင့္ အာနႏၵာ
ေဗာဓိပင္ ဟုေခၚ
ၾကျခင္းျဖစ္သည္ ၊ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္၏ အေရွ႕ ဘက္ကားလမ္းေဘးတြင္“ေဒဝဒတ္”အား
ေျမမ်ိဳခဲ့ေသာေရကန္ရွိသည္ ၊ယခု(ဝႏၵာဆာဂရ္)ဟုေခၚသည္၊ေဇတဝန္
ဘက္တြင္ (စိဥၥမာန)အားေျမမ်ိဳခဲ့ေသာေနရာ
ျငိမ္းခ်မ္းေရးရိပ္ျမံဳ--(၁၅)--
No comments:
Post a Comment